D vitamini eksikliği hastalıkları

D vitamini eksikliği son dönemde giderek daha fazla görülmeye başlandı. Örneğin sadece İngiltere’de yetişkinlerin yarısından fazlasında D vitamini eksikliği bulunduğu tespit edilmiş durumda. Kış aylarında ise her 6 yetişkinden 1’inde yoğun D vitamini eksikliği görülüyor.

D vitamini vücudun genel sağlığı için büyük önem taşır ve kasların, kalbin, akciğerlerin ve beyinin düzgün işlev görmesine büyük katkı sağlar. Vücut D vitamini ağırlıklı olarak güneş ışıklarından alınır. Ayrıca balık, balık yağı, yumurta beyazı ve taneli sebzelerden de D vitamini alınabilir. Ancak bu ürünlerdeki D vitamini miktarı çok azdır. D vitaminini diğer vitaminlere göre daha özel yapan, güne ışığına maruz kalındığında bu vitaminin vücut tarafından üretiliyor olması. Oysa diğer vitaminleri yenilen yiyeceklerden almak zorundayız.

Güneş ışığında ne kadar süre kalınması gerektiği ise kişiden kişiye değişir. Yeterli D vitamini üretmek için ne kadar güneş ışığı alınması gerektiğine ilişkin herkese uygulanabilecek bir tavsiye bulunmuyor. Çünkü yeterli D vitamini üretilmesi için cildin ne kadar süre güneşe maruz kalması gerektiği bir dizi faktöre bağlı. Bu faktörler arasında cildin ne kadar koyu olduğu, ozan tabakasının kalınlığı, ne kadar sürede cilt yanığı oluştuğu, yılın hangi döneminde güneş ışığı alınacağı ve günün hangi saatinde güneşte oturulacağı sayılabilir…

Açık tenli bir kişinin yaz aylarında güneş kremi kullanmadan 10-15 dakika doğrudan güneş ışını almasının yeterli D vitamini üretimini sağladığına inanılıyor. D vitamini üretimi için en uygun saatlerin ise sabah 11 ile öğleden sonra 3 arası olduğu belirtiliyor. Vücudun ne kadar fazla bölümü güneş ışığı alırsa, güneş yanığı olmadan yeterli D vitamini üretileceğine de dikkat çekiliyor.

Peki D vitamini eksikliğinin neden olduğu sorunlar neler?

Osteoporoz

Kemik yoğunluğunu ve gücünü korumak için yeterli miktarda kalsiyum ve D vitamini almak gerekli. D vitamini eksikliği kemiklerdeki kalsiyum miktarının azalmasına neden olacak ve bu sonunda zayıf kemiklere neden olacaktır.

Astım

D vitamini eksikliği özellikle akciğer fonksiyonlarının zayıflamasına ve astım kontrolünün bozulmasına neden olur. Bu özellikle çocuklar için geçerli. D vitamini akciğerlerdeki şişmeyi kontrol altına alarak astım kontrolünü artırır. D vitamini aynı zamanda sıkışıklık önleyici bir başka proteinin üretilmesini de sağlar.

Kalp sağlığı

D vitamini yetersizliği yüksek tansiyon ile ilişkilendirilir. Bu aynı zamanda kardiyovasküler hastalıklar nedeniyle meydana gelen ölüm risklerini de artırır.

Enfeksiyonlar

D vitamini eksikliğinin, bağışıklık sistemi için olumsuz etki yaratan enfeksiyonlar ile ilintili olduğu tespit edilmiş durumda. D vitamini eksikliğinin enfeksiyon ilintili olan eklem iltihabı, deri tüberkülozu, inflamatuvar bağırsak hastalıkları ve tip 1 diyabet gibi hastalıklarını tetikleyebilir.

Kolesterol

D vitamini kandaki kolesterol seviyesini düzenler. Araştırmalar yeterli şekilde güneş ışığına maruz kalan insanlardaki D vitamininin öncüllerinin, vitamin yerine kolesterole dönüştüğünü ortaya koymuş durumda.

Alerji

Yine araştırmalar D vitamini eksikliği olan çocukların, gıda alerjisi geliştirme olasılığının çok daha yüksek olduğunu belirledi.

Grip

D vitamini eksikliği ile solunum yolu enfeksiyonlara arasında doğrudan bir ilişki bulunduğu da ortaya konulmuş durumda. Bu da D vitamini seviyeleri düşük olan kişilerin soğuk algınlığı ve grip hastalıklarına yakalanma riskinin çok daha yüksek olduğu anlamına geliyor.

Depresyon

D vitamini eksikliği depresyon ile de yakından ilişkili. Bazı D vitamini reseptörlerinin beyindeki süreçlerin düzgün işlemesine katkı yaptığı biliniyor. Bu da D vitamininin depresyonun tedavisinde etkili olacağını ortaya koyuyor.

Tip 2 Diyabet

Araştırmalar D vitamini seviyeleri ile tip 2 diyabet arasında bir ilişki olduğunu ortaya koydu. D vitamininin glikoz toleransına katkı yaptığını belirtiyor. Bu nedeni ise D vitamininin insülin parçalanmasına ve insülin hassasiyetine yönelik etkisi.

Ağız sağlığı

D vitamini miktarı ile diş sağlığı arasında yakından bir ilişki bulunduğu bilinen bir gerçek. Bu nedenle D vitamini eksikliği olan yaşlıların dişlerini kaybetme oranı çok daha yüksek oluyor.

Eklem iltihabı

Düşük D vitamini seviyesi, eklem iltihabı gelişimi riskini artırıyor. D vitamini eksikliği bulunan kadınlarda eklem iltihabı oluşumunun çok daha fazla olduğu araştırmalarla kanıtlanmış durumda.

Kanser

Araştırmalar kanser hastalarının %75’inde düşük D vitamini seviyesi tespit edilmiş durumda. Ancak D vitamini eksikliğinin giderilmesinin, kanser olşumunu engelleyip engellemeyeceği konusunun netleştirilmesi için daha fazla araştırma yapılması gerekiyor.